هفتاد و هفتمین دوره جشنواره ادینبورگ، که در کنار آوینیون بزرگ‌ترین جشنواره هنرهای نمایشی جهان محسوب می‌شود، طبق معمول در دو بخش اصلی (جشنواره بین‌المللی) و فرینج (حاشیه) میزبان هزاران اجرا بود. این جشنواره طبق معمول در ماه اوت برگزار شد و روز یکشنبه این هفته به کار خود پایان داد. نگاهی داریم به برخی از اجراهای این جشنواره در بخش اصلی و یک اجرا در بخش فرینج درباره ایران.
اودیپ شهریار
موزه ملی اسکاتلند میزبان اپرای اودیپ شهریار استراوینسکی بود که توسط اپرای اسکاتلند اجرا شد، اجرایی با بیش از صد نفر گروه کر که شکل و شمایل متفاوتی داشت: همه خواننده/بازیگران در بین تماشاگران قرار داشتند و مرتب در حال رفت و آمد در راهروی اصلی موزه ملی اسکاتلند بودند، جایی که تماشاگران می‌توانستند دائماً در حرکت باشند.
عروسی فیگارو
کیریل سربرنیکوف حالا به یکی از مهمترین چهره‌های روس بدل شده که این سال‌ها در تبعید، فعال‌تر از سال‌های فعالیتش در خود روسیه به نظر می‌رسد: با حضوری پر رنگ با فیلم‌هایش در بخش مسابقه جشنواره کن و اجرای تئاتر و اپرا در جشنواره‌های بزرگی چون آوینیون و ادینبورگ.
تازه‌ترین اثر او اجرای متفاوتی است از عروسی فیگارو موتزارت که همه چیزش را به امروز پیوند می‌زند و در فضایی مدرن، داستان کلاسیک‌اش را روایت می‌کند، جایی که اثر محملی می‌شود برای اعتراض به سرمایه‌داری، اما نه به شکل شعاری معمول.
هملت
جست‌وجوی مفهوم «بودن یا نبودن» با بازیگرانی دچار سندروم داون. شاید کسی گمان نمی‌کرد که روزگاری تمام بازیگران این نمایشنامه ستایش‌شده شکسپیر دچار سندروم داون باشند و در عین حال بتوانند نقش خود را به خوبی بازی کنند؛ در نمایشی که جهان واقعی این بازیگران را با جهان شکسپیر می‌آمیزد.
در روشنایی سایه
گروه ایلومینا از آمریکای جنوبی سعی داشت شکل تازه‌ای از اجرای موسیقی کلاسیک را جا بیندازد؛ گروهی که شکوه موسیقی کلاسیک را با تحرک و جنب و جوش بزریلی ترکیب می‌کند و نوازندگانی دائم در نوسان و در بده بستان با مخاطب، بتهوون و موتزارت و واگنر اجرا می‌کنند.
سمفونی پنج مالر
سر مارک الدر، رهبر ارکستر برجسته بریتانیایی در این اجرای باشکوه از مخاطبانش خداحافظی کرد. ابتدا با گروه کری عظیم که ۱۲۳ نفز عضو داشت اثری از بولانژه را اجرا کرد و بعد در بخش دوم، اجرای به یادماندنی‌ای از سمفونی پنج مالر. الدر با لحن تلخی از مخاطبان خواست که موسیقی کلاسیک را زنده نگه دارند، موسیقی‌ای که به دلیل هزینه زیاد زنده نگه داشتن یک ارکستر، روز به روز بیشتر با مشکل مواجه می‌شود.
ماهان اصفهانی
کوئینز هال هر روز صبح طبق معمول با تالاری مملو از تماشاگر به موسیقی کلاسیک اختصاص داشت. ماهان اصفهانی، نوازنده ایرانی/آمریکایی هم یک کنسرت تک‌نفره داشت با نوازندگی کلاوسن، سازی که این سال‌ها کمتر مورد توجه بوده، اما اصفهانی سال‌هاست که بر آن تمرکز کرده است؛ در اجرایی که غالب قطعات آن به خانواده باخ (یوهان سباستین و پسرانش) اختصاص داشت.
ماکسیم امیلیانیچف
ماکسیم امیلیانیچف تک‌نواز و رهبر ارکستر مجلسی اسکاتلند یکی دیگر از اجراهای صبح کوئینز هال را رغم زد، جایی که تمام اجرا به آثار موتزارت اختصاص داشت و در قطعه‌ای به ترکیب نامعمولی از پیانو، ویولا و کلارینت رسید.
ایرانی خوب
ارسلان اخوان، بازیگر ایرانی متولد آمریکا در این کمدی تک‌نفره که در بخش فرینج اجرا شد، سعی دارد تمام کلیشه‌های موجود درباره ایرانی بودن را با داستان‌های شاهنامه ترکیب کند؛ جایی که خصوصیات ایرانی‌ها و نگاه غالب غربی‌ها به مردم ایران، با داستان کاوه آهنگر و ضحاک قرار است به یک تفاهم برسد.
