این شاهکار ساندرو بوتیچلی «ونوس و مارس» نام دارد که بازنمایی اسطوره‌ای رومی با ریشۀ یونانی است. در این تابلو، ونوس ایزد بانوی عشق و مارس، خدای جنگ، در کنار هم، بعد از آمیزش، نشان داده می‌شوند. مارس به خواب «مرگ کوچک» رفته است که برخاسته از حالت ارضای جنسی است. این خواب چنان رضایت‌بخش و سنگین است که وقتی آن فان‌های کوچولو (یا ساتیرها) با شیپور در گوش مارس می‌نوازند، خللی در خواب او پدیدار نمی‌شود. فان‌ها با نیت بازیگوشانه نیزۀ مارس را می‌ربایند و با این عمل نشان می‌دهند که او را خلع‌سلاح کرده‌اند. اما ونوس بیدار و آگاه است. از بیداری او این نکتۀ مهم را می‌شود برداشت کرد که: «عشق بر جنگ و هر چیز دیگری غلبه می‌کند.» از سوی دیگر، می‌توان مدعی شد که عشق خود علت وجودی جنگ است. کوپید، خود فرزند این دو ایزد و ثمرۀ رابطۀ عاشقانۀ آن‌ها محسوب می‌شود. کوپید همان خدای عشق رمانتیک است که به صورت یک کودک برهنه مجسم می‌گردد.
دو نکتۀ مهم در مورد این شاهکار بوتیچلی وجود دارد.
نکتۀ اول: «ونوس و مارس» تنها اثر از بوتیچلی و حتی دیگر نقاشان هم دورۀ او است که بدنِ برهنۀ مرد به‌خوبی به تصویرکشیده شده است و بازنمایی می‌شود.
نکتۀ دوم: بوتیچلی، نقاشی «ونوس و مارس» را بر اساس روایتی که لوسیان شمش‌شادی از تابلوی گمشدۀ ازدواج اسکندر کبیر با رکسانا ارائه داده، کشیده است. شاید به همین دلیل است که ونوس این‌جا، برخلاف تابلوی «تولد ونوس»، لباس بر تن دارد و حالت یک عروس را به‌خود گرفته است.
البته، نباید فراموش کرد که ونوس همسر وُلکان است، یعنی کسی که خدای آتش (رب‌النوع آتش و فلزکاری) در اساطیر روم محسوب می‌شود. این امر در دنیای آدمیزاد بی‌وفایی در زندگی زناشویی به حساب می‌آید، اما در زندگی خدایگان مسأله فرق می‌کند. به‌عنوان مثال، آفرودیت و زئوس همیشه در حال آمیزش با سایر خدایگان هستند و به زندگی زناشویی، آن‌طور که ما آدمیان می‌فهمیم، پایبند نیستند.
تابلو «ونوس و مارس» در گالری ملی لندن نگهداری می‌شود، یعنی یکی از مهم‌ترین موزه‌های هنری جهان که در میدان ترافالگار لندن واقع شده است. این گالری مجموعه‌ای از نقاشی‌های اروپایی از قرن سیزدهم تا اوایل قرن بیستم را در خود جای داده است و دارای بیش از دوهزار‌و‌سیصد نقاشی از هنرمندان برجسته‌ای چون لئوناردو داوینچی، میکل‌آنژ، رافائل، تیسین، روبنس، رامبراند، ورمیر، ترنر و ون گوگ است. یکی از نکات جذاب گالری ملی لندن این است که ورود به آن برای عموم رایگان است.
***
دسترسی به مطالب پیشین:
