تا بوده آدمی دل‌داده و دل‌باختۀ زنان با کپل‌های برجسته بوده است. نشان به آن نشان که حتی آدم‌های اولیۀ سی‌هزار سال پیش در بازنمایی اندامِ زنی کامل و ایدئال، تندیسکی ساخته‌اند معروف به «زن ویلندورف» که در آن باسن زن به‌طرز اغراق‌آمیزی بزرگ‌نمایی شده است.
در روان‌شناسی فرگشتی یا تکاملی توصیه می‌شود که شکل‌گیری کپل گِرد و قلمبه در زن بدین علت بوده که مرد بتواند باروری و جوانی زن را به‌سادگی با چشمان خود مشاهده کند؛ و همچنین اینکه شکل و قوارۀ باسن و برجستگی آن نشانه‌های مطلوبی‌اند برای وجود استروژن و ذخایر کافی چربی در زن برای بارداری و شیردهی.
از منظر زیبایی و شهوانی نیز کپل برجسته در نزد یونانیان و رومیان باستان از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. «ونوس کالی پیگه» که معنی تحت‌الفظی آن می‌شود «ونوس کپل زیبا» تندیسی است رومی که قدمتش به یکی دو قرن پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد. این تندیس نسخه‌ای است از نمونۀ قدیمی‌‌تر یونانی که دیگر وجود ندارد. این مجسمه ونوس را نشان می‌دهد که دامنِ بلندش را به کنار می‌زند تا باسن برجستۀ زیبایش را به نمایش گذارد.
در هنر نقاشی نیز می‌توان برداشت مشابهی را از زیبایی ایدئال زنانه طی اعصار گذشته مشاهده کرد. از ایزدبانوها گرفته تا کنیزان، از ونوس کپل زیبا گرفته تا ونوس خزپوش مدرن، همگی دارای باسن برجسته و عضلانی هستند و با ژست‌های اروتیکی چون لباس پوشیدن و برهنه شدن، باسن خود را که سرمایۀ اجتماعی‌شان نیز است به نمایش می‌گذارند.
در این تابلو اثر فرانسوا بوشه تحت‌عنوان «ادالیسک» (کنیز)، می‌توانیم زن برهنه‌ای را مشاهده کنیم که روی تختخواب بروی شکم دراز کشیده و ران‌هایش را باز کرده تا باسنش در معرض دید بیننده قرار گیرد. صورت خود را نیز به‌طرف بیننده طوری برگردانده که انگاری کمال لذت را می‌برد از این که بیننده را با چنین منظرگاه زیبایی روبه‌رو ساخته است. این مدل در این تابلو همسر فرانسوا بوشه است.
تابلوی «ادالیسک» نه‌تنها نمونه‌ای برجسته از هنر روکوکو است، بلکه نشان‌دهندۀ توانایی بوشه در خلق اثری با جزئیات غنی، نورپردازی دقیق و بیان احساسات لطیف و زنانه است. این اثر با زیبایی و شکوهمندی خود همچنان یکی از آثار مهم و تحسین‌برانگیز در تاریخ هنر باقی‌مانده است.
بوشه و سایر نقاشان سبک روکوکو معروف به سبکسری و هوسبازی بوده‌اند، اما از منظر زیبایی‌شناسی و مهارت، شکی نیست که بوشه و هم‌قطارانش نقاشان برجستۀ در این سبک قلمداد می‌شدند.
موزۀ لوور پاریس محل نگهداری این اثر است. این موزه یکی از مشهورترین و بزرگ‌ترین موزه‌های هنر و تاریخ جهان است، و دارای مجموعه‌های بی‌نظیری از آثار هنری و تاریخی از دوران باستان تا دوران مدرن است. موزۀ لوور نه‌تنها به‌خاطر مجموعه‌های بی‌نظیر هنری و تاریخی‌اش بلکه به دلیل معماری شگفت‌انگیزش نیز یکی از مقاصد اصلی گردشگران از سراسر جهان است و هر ساله میلیون‌ها بازدیدکننده را به‌خود جذب می‌کند.
***
the odalisque by françois boucher ۱۷۴۵
****
دسترسی به مطالب پیشین:
۱- تاب بازی اثر ژان اونوره فراگونار
