از جشنواره سن سباستین: یک ثانیه / رییس خوب / هم‌چون بهشت

جشنواره سن سباستین در شهر سن سباستین در یکی از شهرهای شمالی کشور اسپانیا برگزار می‌شود. شهری که در مجاورت دریا قرار دارد و هسته مرکزی محل برگزاری جشنواره در منطقه‌ای نزدیک و مشرف به دریا واقع شده است. تقریبا تمام بخش‌های اصلی جشنواره در کنار یکدیگر و با فاصله کمی قرار گرفته‌اند. مرکز اصلی شهر در نزدیکی مجموعه است، در نتیجه دسترسی بسیار خوب و راحتی به اکثر فیلم‌های جشنواره برقرار شده و حاضرین در جشنواره به راحتی می‌توانند به تماشای فیلم‌های مد نظر خودشان بنشینند و مورد تجزیه و تحلیل قرار بدهند.

جشنواره سن سباستن تقریبا هم‌زمان با جشنواره ونیز و تورنتو برگزار می‌شود، از این جهت برخی از برنامه‌هایی که در دو جشنواره‌ی دیگر قرار دارند با جشنواره سن سباستن هم‌پوشانی پیدا می‌کنند و فیلم‌ها به ترتیبی چیدمان می‌شوند که بعضی اولین اکران خود را در جشنواره ونیز تجربه می‌کنند و سپس در بخش‌های فرعی سن سباستن به نمایش در می‌آیند و یا به نحوی قرار دارند که اولین اکرانشان در جشنواره سن سباستن باشد و با فاصله کمی در جشنواره تورنتو نشان داده شوند.

یک ثانیه / One Second

فیلم افتتاحیه جشنواره امسال، آخرین ساخته‌ی کارگردان معروف، ژان ییمو بود، به نام یک ثانیه (One Second). فیلمی که انتظار می‌رفت در سال ۲۰۱۹ در جشنواره برلین نمایش داده شود ولی به دلایلی که ممکن است سیاسی بوده باشد، در آخرین لحظه از آن جشنواره کنار گذاشته شد. فیلمی تمثیلی پیرامون رویدادهای دهه ۶۰ میلادی در چین و یک تمثیل و روایت زیبا راجع به سینما و قدرتش پیرامون مردی که تمام تلاشش را می‌کند تا بتواند یک فیلم را که حلقه‌ای از آن دزدیده شده، پیدا کند و تمام حلقه‌ها را کامل به صاحب سینما تحویل دهد تا بتواند فیلم پخش شود. بعدها در ادامه‌ی فیلم متوجه می‌شویم که علت علاقه و اصرار این مرد به پخش فیلم فوق دارد چیست. مناظر زیبای طبیعت و دشت‌ها و هم‌چنین ارجاعاتی که به اتفاقات تاریخی آن دهه در چین دارد، این فیلم را دیدنی کرده است.

رییس خوب / The Good Boss

از دیگر فیلم‌های جشنواره که بسیاری انتظار آن را می‌کشیدند، فیلم رییس خوب (The Good Boss) با بازی خاویر باردم بود. یک فیلم کمدی تمثیلی پیرامون فردی که به عنوان یک رییس در کارخانه‌ای موفق در اسپانیا کار می‌کند و از طرفی دیگر قرار است یک جایزه بین المللی داده شود و این فرد می‌خواهد به هر شکل ممکن آن جایزه را به دست آورد.

فیلم به نحوی یک نیشخندی به سرمایه‌داری دارد و این که آدم‌ها به هر نحوی سعی می‌کنند به چه روش‌هایی برای پیشبرد اهداف‌شان استفاده کنند و حتی گفتمان‌هایی مثل فمینیسم، برابری و غیره هم مورد سوءاستفاده کسانی که در مرکز قدرت هستند قرار می‌گیرند. ساختار فیلم گاهی مرا به یاد فیلم انگل (Parasite) می‌انداخت، با این حال که وجه کمدی این اثر بیشتر است. رییس خوب هم‌چنین فیلمی است که برخلاف انگل در پایان‌بندی به دنبال شعار دادن نیست و واقعیت را به همان شکلی که هست نگه می‌دارد و نشان می‌دهد. بازی عالی خاویر باردم در نقش رییس و فضای صمیمانه اسپانیایی و محیط کمدی فیلم و رویدادهایی که با اتفاقات فضای فرهنگی ما هم‌خوان است همگی باعث شده‌اند که رییس خوب به یکی از فیلم‌های جذاب جشنواره تبدیل شود و انتظارها را برای خودش بی‌جواب نگذارد.

هم‌چون بهشت / As in Heaven

یکی دیگر از فیلم های خوب جشنواره می‌توان هم‌‎چون بهشت (As in Heaven) را نام ببریم فیلمی که پیرامون زندگی یک دختر هست که قربانی نظام پدرسالاری شده. فیلم ما را به یاد رمان‌های روسی مثل آناکارنینا می‌اندازد؛ از آن جهت که شخصیت‌ها بسیار واقعی هستند و احساس نمی‌شود که ایده‌های کارگردان بر آنها تاثیر گذاشته باشد. پدر مادر و همه افراد همه به نحوی در آن نظام و در سلسله قدرت نشان داده می‌شود که چگونه همگی خودشان به نحوی در آن شکل‌گیری این ساختار نقش داشته‌اند و هیچ کس را نمی‌شود قهرمان و یا ضد قهرمان نامید. همه‌‌ی آنها در جایگاهی که قرار گرفته بوده‌اند و سیری که در آن زندگی کرده‌اند باعث شده‌اند که آن نظام پدرسالاری در آن دوران تثبیت شود و شکل بگیرد؛ و از طرف دیگر همگی به نحوی قربانی این ماجرا نیز شده‌اند. یکی از فیلم‌های قابل تامل با ساختاری که نشان از یک کارگردان باتجربه می‌دهد؛ فیلمی که ارجاعاتی به فیلم‌های به طور مثال برگمان نیز دارد و در نوع نمادپردازی و قاب‌بندی می‌توان مشاهده کرد. بازی بسیار دلچسبی که شخصیت اصلی از خود نشان می‌دهد باعث شده تا مخاطب بتواند با تمامی احساسات او مانند شادی‌ها و غم و غصه‌ها، بالا و پایین شدن‌های احساسی در طول فیلم ارتباط برقرار کند. این اثر یکی از بهترین فیلم‌های جشنواره است.