Close Menu
مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    What's Hot

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | عقاب‌های جمهوری؛ هنر در بند تبلیغات حکومتی

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | آلفا: بدن استریل‌شده‌ی یک فاجعه‌ی جعلی

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گزارش تصویری ۲

    Facebook X (Twitter) Instagram Telegram
    Instagram YouTube Telegram Facebook X (Twitter)
    مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس
    • خانه
    • سینما
      1. نقد فیلم
      2. جشنواره‌ها
      3. یادداشت‌ها
      4. مصاحبه‌ها
      5. سریال
      6. مطالعات سینمایی
      7. فیلم سینمایی مستند
      8. ۱۰ فیلم برتر سال ۲۰۲۴
      9. همه مطالب

      سکوت به مثابه‌ی عصیان | درباره‌ی «پرسونا»ی برگمان

      ۱۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «گناهکاران»؛ کلیسا، گیتار و خون‌آشام

      ۱۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      رئالیسم اجتماعی یا موعظه‌گری در مذمت فلاکت | نگاهی به فیلم «رها»

      ۱۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      حافظه در برابر استبداد | از سازه‌ی روایی تا زیبایی‌شناسی مقاومت

      ۲۰ فروردین , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | عقاب‌های جمهوری؛ هنر در بند تبلیغات حکومتی

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | آلفا: بدن استریل‌شده‌ی یک فاجعه‌ی جعلی

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گزارش تصویری ۲

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گدار در قاب شیشه‌ای: «موج نو»ی لینکلیتر سنت را محافظت می‌کند، اما چالش برانگیز نیست

      ۲۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      من ترانه، اورکای ایران زمین هستم | نگاهی به فیلم «اورکا» ساخته‌ی سحر مصیبی

      ۲۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۷۵ سالگی فیلم «همه چیز درباره ایو»

      ۲۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | بن‌بست

      ۲۴ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      هفت روز از هفت وادی عشق و شک و زندان | نگاهی به فیلم «هفت روز»، ساخته‌ی علی صمدی احدی، محصول آلمان، ۲۰۲۴

      ۲۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      من با نینو بزرگ شدم | گفتگو با فرانچسکو سرپیکو، بازیگر سریال «دوست نابغه من»

      ۱۹ فروردین , ۱۴۰۴

      اعتماد بین سینماگر و نویسنده از بین رفته است | گفتگو با شیوا ارسطویی

      ۲۴ اسفند , ۱۴۰۳

      گفتگوی اختصاصی | نانا اکوتیمیشویلی: زنان در گرجستان در آرزوی عدالت و دموکراسی هستند

      ۲۳ اسفند , ۱۴۰۳

      مصاحبه اختصاصی | پرده‌برداری از اشتیاق: دنی کوته از «برای پل» و سیاست‌های جنسیت در سینما می‌گوید

      ۱۸ اسفند , ۱۴۰۳

      تاسیانی به رنگ آبی، کمیکی که تبدیل به گلوله شد | نگاهی به فضاسازی و شخصیت‌پردازی در سریال تاسیان

      ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سرانجام، جزا! | یادداشتی بر سه اپیزود ابتدایی فصل دوم سریال آخرین بازمانده‌ از ما

      ۱۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سریال Andor: چگونه سال‌های «گنگستری» استالین جوان الهام‌بخش مجموعه‌ی جنگ ستارگان شد

      ۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      بازخوانی یک سریال ماندگار | قصه‌های مجید و قصه‌های کیومرث

      ۲۰ فروردین , ۱۴۰۴

      وقتی سینما قصه می‌گوید | نگاهی به کتاب روایت و روایتگری در سینما

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      رئالیسم اجتماعی در سینمای ایران

      ۱۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      گزارش کارگاه تخصصی آفرینش سینمایی با مانی حقیقی در تورنتو

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سینما به مثابه‌ی هنر | نگاهی به کتاب «دفترهای سرافیو گوبینو فیلم‌بردار سینما» اثر لوئیجی پیراندللو

      ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «رقصیدن پینا باوش»؛ همین که هستی بسیار زیباست

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نصرت کریمی؛ دست‌ هنرمندی که قرار بود قطع‌ شود

      ۲۹ فروردین , ۱۴۰۴

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      هم‌آواز نبود، آوازی هم نبود | نگاهی به مستند «ماه سایه» ساخته‌ی آزاده بیزارگیتی

      ۸ فروردین , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | عقاب‌های جمهوری؛ هنر در بند تبلیغات حکومتی

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | آلفا: بدن استریل‌شده‌ی یک فاجعه‌ی جعلی

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گزارش تصویری ۲

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «رقصیدن پینا باوش»؛ همین که هستی بسیار زیباست

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | عقاب‌های جمهوری؛ هنر در بند تبلیغات حکومتی

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | آلفا: بدن استریل‌شده‌ی یک فاجعه‌ی جعلی

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گزارش تصویری ۲

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «رقصیدن پینا باوش»؛ همین که هستی بسیار زیباست

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • ادبیات
      1. نقد و نظریه ادبی
      2. تازه های نشر
      3. داستان
      4. گفت و گو
      5. همه مطالب

      جهنم‌گردی با آقای یوزف پرونک؛ نگاهی به رمان کوتاه «یوزف پرونک نابینا و ارواح مُرده»

      ۲۶ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «گل‌ها» نوشته‌ی «آلیس واکر»

      ۲۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      درهم‌ریختگی زبان‌ها

      ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «ویزور» نوشته‌ی ریموند کارور

      ۱۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «خانواده‌ی مصنوعی» نوشته‌ی آن تایلر

      ۲ فروردین , ۱۴۰۴

      شعف در دلِ تابستان برفی | درباره «برف در تابستان» نوشتۀ سایاداویو جوتیکا

      ۲۸ اسفند , ۱۴۰۳

      رازهای کافکا | نوشتهٔ استوآرت جفریز

      ۲۴ بهمن , ۱۴۰۳

      دربارۀ رمان «آنقدر سرد که برف ببارد» نوشتۀ جسیکا اَو

      ۱۸ دی , ۱۴۰۳

      داستان‌های فینیکس | ۱۶- آئورا

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      مرد خانه | داستان کوتاه از فرانک اُکانر

      ۲۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۵- رفیق

      ۱۶ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۴- نمایش افسانه‌ای برای وقتی دیگر

      ۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      اعتماد بین سینماگر و نویسنده از بین رفته است | گفتگو با شیوا ارسطویی

      ۲۴ اسفند , ۱۴۰۳

      هر رابطۀ عشقی مستلزم یک حذف اساسی است | گفتگو با انزو کرمن

      ۱۶ اسفند , ۱۴۰۳

      زمان و تنهایی | گفتگو با پائولو جوردانو، خالقِ رمان «تنهایی اعداد اول»

      ۷ اسفند , ۱۴۰۳

      همچون سفر، مادر و برفی که در نهایت آب می‌شود | گفتگو با جسیکا او نویسندۀ رمان «آنقدر سرد که برف ببارد»

      ۲۳ بهمن , ۱۴۰۳

      جهنم‌گردی با آقای یوزف پرونک؛ نگاهی به رمان کوتاه «یوزف پرونک نابینا و ارواح مُرده»

      ۲۶ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      وقتی سینما قصه می‌گوید | نگاهی به کتاب روایت و روایتگری در سینما

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۶- آئورا

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      مرد خانه | داستان کوتاه از فرانک اُکانر

      ۲۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • تئاتر
      1. تاریخ نمایش
      2. گفت و گو
      3. نظریه تئاتر
      4. نمایش روی صحنه
      5. همه مطالب

      گفتگو با فرخ غفاری دربارۀ جشن هنر شیراز، تعزیه و تئاتر شرق و غرب

      ۲۸ آذر , ۱۴۰۳

      عباس نعلبندیان با تفاوت آغاز می‌شود!

      ۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      او؛ اُگوست استریندبرگ است!

      ۲۸ فروردین , ۱۴۰۴

      کارل گئورگ بوشنر، پیشگام درام اکسپرسیونیستی 

      ۷ فروردین , ۱۴۰۴

      سفری میان سطور و روابط آدم‌ها | درباره نمایشنامه «شهر زیبا» نوشته کانر مک‌فرسن

      ۲۸ دی , ۱۴۰۳

      تاب‌آوری در زمانه فردگرایی | درباره نمایش «کتابخانه نیمه‌شب»

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی درباره زندگی سهراب شهید ثالث | درباره اجرای «فوگ غربت» به نویسندگی و کارگردانی نیما شهرابی

      ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی که تمام تماشاگران را از حال می‌­برد

      ۳۰ فروردین , ۱۴۰۴

      اندکی عشق و کمی بیشتر اقتدارگرایی | درباره نمایش «هارشدگی» به کارگردانی پویان باقرزاده

      ۲۱ فروردین , ۱۴۰۴

      عباس نعلبندیان با تفاوت آغاز می‌شود!

      ۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      تاب‌آوری در زمانه فردگرایی | درباره نمایش «کتابخانه نیمه‌شب»

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی درباره زندگی سهراب شهید ثالث | درباره اجرای «فوگ غربت» به نویسندگی و کارگردانی نیما شهرابی

      ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی که تمام تماشاگران را از حال می‌­برد

      ۳۰ فروردین , ۱۴۰۴
    • نقاشی
      1. آثار ماندگار
      2. گالری ها
      3. همه مطالب

      پنجاه تابلو | ۴۶- جهان بی‌نقاب کریستین شاد

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۵- جرج گروس: نقاشی از دل دادائیسم و آنارشیسم

      ۲۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۴- فلیکس نوسبام: نقاش هولوکاست

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۳- مردان برهنه از نگاه سیلویا اسلی

      ۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      فرانسیس بیکن؛ آخرالزمان بشر قرن بیستم

      ۲۱ دی , ۱۴۰۳

      گنجی که سال‌ها در زیرزمین موزۀ هنرهای معاصر تهران پنهان بود |  گفتگو با عليرضا سميع آذر

      ۱۵ آذر , ۱۴۰۳

      پنجاه تابلو | ۴۶- جهان بی‌نقاب کریستین شاد

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۵- جرج گروس: نقاشی از دل دادائیسم و آنارشیسم

      ۲۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۴- فلیکس نوسبام: نقاش هولوکاست

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۳- مردان برهنه از نگاه سیلویا اسلی

      ۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • موسیقی
      1. آلبوم های روز
      2. اجراها و کنسرت ها
      3. مرور آثار تاریخی
      4. همه مطالب

      در فاصله‌ای دور از زمین | تحلیل جامع آلبوم The Overview اثر استیون ویلسون

      ۱۷ فروردین , ۱۴۰۴

      گرمی ۲۰۲۵ | وقتی موسیقی زیر سایه انتقادات و مصالحه قرار می‌گیرد

      ۱۲ اسفند , ۱۴۰۳

      دریم تیتر و Parasomnia:  یک ادیسه‌ی صوتی در ناخودآگاه ما

      ۲ اسفند , ۱۴۰۳

      وودستاک: اعتراضی فراتر از زمین‌های گلی

      ۲۳ دی , ۱۴۰۳

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      زناکیس و موسیقی

      ۲۷ دی , ۱۴۰۳

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      در فاصله‌ای دور از زمین | تحلیل جامع آلبوم The Overview اثر استیون ویلسون

      ۱۷ فروردین , ۱۴۰۴

      گرمی ۲۰۲۵ | وقتی موسیقی زیر سایه انتقادات و مصالحه قرار می‌گیرد

      ۱۲ اسفند , ۱۴۰۳

      دریم تیتر و Parasomnia:  یک ادیسه‌ی صوتی در ناخودآگاه ما

      ۲ اسفند , ۱۴۰۳
    • معماری

      معماری می‌تواند روح یک جامعه را لمس کند | جایزه پریتزکر ۲۰۲۵

      ۱۴ فروردین , ۱۴۰۴

      پاویون سرپنتاین ۲۰۲۵ اثر مارینا تبسم

      ۱۶ اسفند , ۱۴۰۳

      طراحان مد، امضای خود را در گراند پَله ثبت می‌کنند | گزارشی از Runway مد شانل

      ۹ اسفند , ۱۴۰۳

      جزیره‌ کوچک (Little Island)، جزیره‌ای سبز در قلب نیویورک

      ۲۵ بهمن , ۱۴۰۳

      نُه پروژه‌ برتر از معماری معاصر ایران | به انتخاب Architizer

      ۱۸ بهمن , ۱۴۰۳
    • اندیشه

      جنگ خدایان و غول‌ها

      ۳۱ فروردین , ۱۴۰۴

      ملی‌گرایی در فضای امروز کانادا: از سرودهای جمعی تا تشدید بحث‌های سیاسی

      ۴ فروردین , ۱۴۰۴

      ترامپ و قدرت تاریخ: بازخوانی دیروز برای ساخت فردا

      ۶ بهمن , ۱۴۰۳

      در دفاع از زیبایی انسانی

      ۱۲ دی , ۱۴۰۳

      اسطوره‌ی آفرینش | کیهان‌زایی و کیهان‌شناسی

      ۲ دی , ۱۴۰۳
    • پرونده‌های ویژه
      1. پرونده شماره ۱
      2. پرونده شماره ۲
      3. پرونده شماره ۳
      4. پرونده شماره ۴
      5. پرونده شماره ۵
      6. همه مطالب

      دموکراسی در فضای شهری و انقلاب دیجیتال

      ۲۱ خرداد , ۱۳۹۹

      دیجیتال: آینده یک تحول

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      رابطه‌ی ویدیوگیم و سینما؛ قرابت هنر هفت و هشت

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      Videodrome و مونولوگ‌‌هایی برای بقا

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      مسیح در سینما / نگاهی به فیلم مسیر سبز

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      آیا واقعا جویس از مذهب دلسرد شد؟

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      بالتازار / لحظه‌ی لمس درد در اتحاد با مسیح!

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      آخرین وسوسه شریدر

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      هنرمند و پدیده‌ی سینمای سیاسی-هنر انقلابی

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      پایان سینما: گدار و سیاست رادیکال

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      گاوراس و خوانش راسیونالیستی ایدئولوژی

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      انقلاب به مثابه هیچ / بررسی فیلم باشگاه مبارزه

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      پورن‌مدرنیسم: الیگارشی تجاوز

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      بازنمایی تجاوز در سینمای آمریکا

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      تصویر تجاوز در سینمای جریان اصلی

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      آیا آزارگری جنسی پایانی خواهد داشت؟

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      سیاست‌های سینما و جشنواره‌های ایرانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      خدمت و خیانت جشنواره‌ها

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      اوج و حضیض در یک ژانر / فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      درباره حضور فیلم‌های محمد رسول اف در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      سیاست‌های سینما و جشنواره‌های ایرانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      اوج و حضیض در یک ژانر / فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      درباره حضور فیلم‌های محمد رسول اف در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      ناشاد در غربت و وطن / جعفر پناهی و حضور در جشنواره‌های جهانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰
    • ستون آزاد

      نمایش فیلم مهیج سیاسی در تورنتو – ۳ مِی در Innis Town Hall و Global Link

      ۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      آنچه پالین کیل نمی‌توانست درباره‌ی سینمادوستان جوان تشخیص دهد

      ۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      هر کجا باشم، شعر مال من است

      ۳۰ اسفند , ۱۴۰۳

      لهجه من، هویت من: وقتی نژادپرستی زبانی خودش را پشت تمسخر پنهان می‌کند

      ۱۴ اسفند , ۱۴۰۳

      کانادا: سرزمین غرولند، چسب کاغذی و دزدهای حرفه‌ای!

      ۱۱ دی , ۱۴۰۳
    • گفتگو

      ساندنس ۲۰۲۵ | درخشش فیلم‌های ایرانی «راه‌های دور» و «چیزهایی که می‌کُشی»

      ۱۳ بهمن , ۱۴۰۳

      روشنفکران ایرانی با دفاع از «قیصر» به سینمای ایران ضربه زدند / گفتگو با آربی اوانسیان (بخش دوم)

      ۲۸ شهریور , ۱۴۰۳

      علی صمدی احدی و ساخت هفت روز: یک گفتگو

      ۲۱ شهریور , ۱۴۰۳

      «سیاوش در تخت جمشید» شبیه هیچ فیلم دیگری نیست / گفتگو با آربی اُوانسیان (بخش اول)

      ۱۴ شهریور , ۱۴۰۳

      مصاحبه اختصاصی با جهانگیر کوثری، کارگردان فیلم «من فروغ هستم» در جشنواره فیلم کوروش

      ۲۸ مرداد , ۱۴۰۳
    • درباره ما
    مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس
    مقالات سینما

    صد فیلم: ۶- «راننده تاکسی»؛ فریاد یک نسل

    محمد عبدیمحمد عبدی۱۷ تیر , ۱۴۰۲
    اشتراک گذاری Email Telegram WhatsApp
    اشتراک گذاری
    Email Telegram WhatsApp

    راننده تاکسی

    Taxi Driver

    کارگردان: مارتین اسکورسیزی

    فیلمنامه: پل شریدر

    بازیگران: رابرت دنیرو، هاروی کایتل، سیبیل شپرد، جودی فاستر

    محصول ۱۹۷۶- آمریکا

    تراویس، یک راننده تاکسی در نیویورک، عاشق دختری به نام بتسی می‌شود که برای ستاد انتخاباتی یکی از نامزدهای ریاست جمهوری کار می‌کند، اما بتسی او را از خود می‌راند. تراویس با دختر بسیار کم و سن سالی به نام آیریس روبرو می‌شود که مورد سوء استفاده یک گروه تبهکار قرار گرفته و حالا تراویس می‌خواهد او را نجات دهد.

    راننده تاکسی

    مانیفست جوانان پر شر و شور دهه هفتاد که می‌خواستند جهان را از نو بنا کنند و حالا اینجا در راننده تاکسی، فریاد خفته آنها از زبان اسکورسیزی (و پل شریدر) بیرون می‌آید؛ فیلمی که خیلی زود به یک اثر کالت بدل شد و بیانگر اوضاع و احوال نسل پریشان اما پر جنب‌ و‌جوش و متفاوتی شد که نمی‌خواست مناسبات کثیف اجتماعی و سیاسی پس از جنگ ویتنام را بپذیرد. تراویس نه تنها نماینده  یاغی و دیوانه‌ی بی خواب آن نسل به نظر می‌رسد، بلکه اصلاً و اساساً کسی نیست جز خود سازنده که در دو صحنه جداگانه در فیلم ظاهر می‌شود: اول بار زمانی است که تراویس برای ما از اولین دیدار بتسی می‌گوید (و اسکورسیزی گوشه‌ای نشسته و به جای تراویس با نگاهش این دختر را دنبال می‌کند) و بار دوم اسکورسیزی خود مسافر این تاکسی می‌شود (تاکسی‌ای که آشکارا نمادین است و هر مسافر آن – از سناتور نامزد ریاست جمهوری تا خود اسکورسیزی- شخصیت اصلی را به مقصد نهایی‌اش هدایت می‌کند).

    فیلم از نگاه های کنجکاو، گنگ و جست‌و‌جوگر تراویس می‌آغازد؛ همان نماهای نزدیکی که در انتها هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. تراویس در تمام فیلم یک «مشاهده گر» است که نمی‌تواند بر دروغ و فساد جهان اطرافش چشم ببندد. او آشکارا از خیابان‌هایی می‌گوید که به کثافت آلوده شده‌اند و «یک روز بارانی می‌آد که همه کثافت تو خیابون‌ها رو پاک می‌کنه.» تراویس منتظر چنین بارانی است که به انتظار معجزه می‌ماند، اما این معجزه از راه نمی‌رسد. زمانی که سناتور مسافر تاکسی تراویس می‌شود، تراویس با صراحت می‌گوید که تمام این شهر بو می‌دهد و همه جا را کثافت فرا گرفته. فیلم اما از ابتدا تا انتها به روایت این «کثافت» درون شهری در نیویورک- نماد آمریکا- اختصاص دارد که به غمگینانه‌ترین شکل خود به نمایش در می‌آید و اساساً نیویورکی کثیف‌تر از این فیلم – به معنای عام و نه خاص- کمتر می‌توان در تاریخ سینما سراغ کرد.

    فیلم با نریشن پیش می‌رود و از معدود موارد تاریخ سینماست که نریشن آزارنده نیست. شکل‌گیری شخصیت تراویس و دنیا و افکارش از طریق همین نریشن ها میسر می‌شود و در واقع این کلمات و واگویه‌های اوست که تماشاگر را با تراویس همراه می‌کند. زمانی که تصمیم به ایستادن و مبارزه می‌گیرد، صریح‌ترین و رک‌ترین مانیفست سینمایی دهه هفتاد – پس از جنگ ویتنام- عرضه می‌شود:« شما قحبه‌ها، گه مغزها، گوش کنید: اینجا یک مردی هست که دیگه تحمل نمی‌کنه، مردی که در برابر کثافت‌ها، سگ‌ها و نجاست و گه می‌ایسته.»

    عجیب این که اسکورسیزی در این سیاسی‌ترین فیلمش تا به امروز، از مرز باریک در غلتیدن به شعار به سلامت عبور می‌کند و تمام حس و حال شورشی عیان فیلم – که برگرفته از خشم عمومی از جنگ ویتنام است- در دل شخصیت و فضا حل می‌شود و جا می‌افتد. در این راه فیلم از همان دقایق اولیه رابطه قهرمانش را با مخاطب محکم می‌کند. در یک صحنه ساده استخدامی، اسم و سن‌و‌سال و سابقه خدمت تراویس در نیروی دریایی را برای ما فاش می‌کند و همین طور به مدد نریشن‌های به دقت نوشته شده – و همین طور جای دوربین و نماهای نزدیک و تأکید بر صورت دنیرو در این یکی از بهترین بازی‌های عمرش(و البته بهترین بازی تمام عمر جودی فاستر در دوازده سالگی)- ما را به دل شخصیتی می‌برد که به یکی از تنهاترین قهرمانان تاریخ سینما بدل شد. تراویس در ارتباط به بن بست می‌خورد و زمانی که بتسی را از دست می‌دهد خیلی ساده – و غمگنانه- به ما می‌گوید: «فهمیدم که اون هم چقدر شبیه به بقیه است؛ سرد و با فاصله. خیلی‌ها این طوری‌اند. زنان، قطعاً.» اینجا سرخوردگی اجتماعی ناشی از جنگ که با سرخوردگی سیاسی پیوند خورده (تمام شعارهای توخالی سناتور نامزد انتخابات) با سرخوردگی عشقی شخصیت اصلی می‌آمیزد و عمل قهرمانانه- یا ضد قهرمانانه- شخصیت اصلی را شکل می‌دهد، جایی که اساساً مرز قهرمان و ضدقهرمان در فیلم بسیار باریک به نظر می‌رسد.

    خشونت صحنه تیراندازی تکان‌دهنده و گاه حتی مشمئز‌کننده است (خشونتی که آشکارا بر فیلمسازان نسل بعد نظیر تارانتینو تأثیر گذاشت)، در نتیجه در این صحنه که به سبک فیلم‌های نوآر دهه چهل صحنه پردازی شده (و موسیقی برنارد هرمن هم در همین راستا حرکت می‌کند؛ آخرین اثر برنارد هرمن کبیر که تنها چند ساعت پیش از مرگش به پایان رسید) تماشاگر با حس دوگانه غریبی روبرو می‌شود که اسکورسیزی استاد خلق آن است.

    اما مهمترین نکته‌ای که راننده تاکسی را از رسیدن به حد یک شاهکار باز می‌دارد، پایانش است: تمام صحنه‌های مربوط به نامه پدر و مادر آیریس و حتی ملاقات نهایی تراویس با بتسی بیهوده به نظر می‌رسد، حتی اگر فرض رویا بودن این صحنه‌ها را هم بپذیریم (فضای رویاگونه تمام فیلم راه را برای این تأویل باز می‌گذارد اما اسکورسیزی و شریدر این صحنه‌ها را رویای دم مرگ تراویس فرض نگرفته بودند). به هر رو فیلم با همان نمای طولانی تالارهای مملو از خون که در نهایت به مردمی که بیرون از این محل جمع شده‌اند می‌رسد، تمام می‌شود؛ تجمعی به سبک انتهای فیلم‌های نوآر که به طرز عجیبی شعار مضحک نامزد ریاست جمهوری را به یادمان می‌آورد:

    «We are people»

    راننده تاکسی

    بیشتر بخوانید:

    صد فیلم: ۵- ژول و جیم

    صد فیلم: ۴- محاکمه

    صد فیلم: ۳- اسب تورین

    صد فیلم: ۲- کبوتری برای تأمل در باب هستی روی شاخه نشست   

    صد فیلم: ۱- زیرزمین

    مارتین اسکورسیزی صد فیلم راننده تاکسی
    اشتراک Email Telegram WhatsApp Copy Link
    مقاله قبلیروایت دوستی‌های بدون مرز / درباره فیلم «پیمان (Covenant)» اثر گای ریچی
    مقاله بعدی در فقدان عباس کیارستمی
    محمد عبدی

    داستان‌نویس، منتقد فیلم، پژوهشگر هنر و مستندساز. مقالات و‌ نقدهای او از سال ۱۳۶۸ تا به امروز در ایران و‌ خارج از ایران منتشر شده‌اند و تاکنون چهارده عنوان کتاب از او (از جمله رمان «پنج زن» و مجموعه مقالات تحت عنوان «و شبم پرستاره شد») به چاپ رسیده‌اند.

    مطالب مرتبط

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | عقاب‌های جمهوری؛ هنر در بند تبلیغات حکومتی

    امیر گنجوی

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | آلفا: بدن استریل‌شده‌ی یک فاجعه‌ی جعلی

    امیر گنجوی

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گزارش تصویری ۲

    فینیکس
    نظرتان را به اشتراک بگذارید

    Comments are closed.

    پیشنهاد سردبیر

    دان سیگل و اقتباس نئو نوآر از «آدمکش‌ها»ی ارنست همینگوی

    داستان‌های فینیکس | ۱- فیل در تاریکی

    گچ | داستان کوتاه از دیوید سالایی

    ما را همراهی کنید
    • YouTube
    • Instagram
    • Telegram
    • Facebook
    • Twitter
    پربازدیدترین ها
    Demo
    پربازدیدترین‌ها

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | عقاب‌های جمهوری؛ هنر در بند تبلیغات حکومتی

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | آلفا: بدن استریل‌شده‌ی یک فاجعه‌ی جعلی

    جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | گزارش تصویری ۲

    پیشنهاد سردبیر

    لهجه من، هویت من: وقتی نژادپرستی زبانی خودش را پشت تمسخر پنهان می‌کند

    امیر گنجوی

    آن سوی فینچر / درباره فیلم Mank (منک)

    امین نور

    چرا باید فیلم‌های معمایی را چند بار دید؟ / تجربه تماشای دوباره فایت کلاب

    پریسا جوانفر

    مجله تخصصی فینیکس در راستای ایجاد فضایی کاملا آزاد در بیان نظرات، از نویسنده‌ها و افراد حرفه‌ای و شناخته‌شده در زمینه‌های تخصصیِ سینما، ادبیات، اندیشه، نقاشی، تئاتر، معماری و شهرسازی شکل گرفته است.
    این وبسایت وابسته به مرکز فرهنگی هنری فینیکس واقع در تورنتو کانادا است. لازم به ذکر است که موضع‌گیری‌های نویسندگان کاملاً شخصی است و فینیکس مسئولیتی در قبال مواضع ندارد.
    حقوق کلیه مطالب برای مجله فرهنگی – هنری فینیکس محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

    10 Center Ave, Unit A Second Floor, North York M2M 2L3
    • Home

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.