صحنههای برهنه در فیلمهای بلند داستانی از دههی ۱۹۱۰ به چشم میخورد و بهترینِ این صحنهها، معنایی فراتر از صرفا صحنههایی عریان با خود به همراه دارند و مانند سایر هنرهای دیگر از ارزش هنری قابل توجهی برخوردارند و سزاوار شناخت و ارزیابی هنریاند.
«استریپتیز هنر نیست. بسیار بیپرده است و در مقایسه با هنر فاقد ظرافت است.»
این نقل قول از فیلم «زیستن» آکیرا کوروساوا، منعکسکنندهی دیدگاه بسیاری از مردم در مورد برهنگی در سینما است. تاریخ نقاشی و مجسمهسازی پر است از پرترههای برهنه که به طور معمول و به راحتی به عنوان هنر طبقهبندی میشوند. اما صحنهی برهنه در فیلمها به ندرت در کنار مجسمه مرمری کانووا یا “المپیا”ی مانه مورد بحث قرار میگیرد.
فیلمها، مرزهای بین «زندگی واقعی» و ظرافت هنری را بهطور کامل مخدوش میکنند به طوری که مردم صحنههای برهنه در فیلمها را عملاً به هر چیزی تعبیر میکنند الا هنر. محتوای این فیلمها آنقدر نامناسب تلقی میشود که طبق استانداردهای قانونی فعلیِ تعیین شده توسط دیوان عالی کشور(آمریکا)در مورد پورنوگرافی، نیازمند برچسب یا طبقهبندی احتیاطی است، مشابه آنچه که در مطالب پورنوگرافیک ارائه میشود.
همانطور که بسیاری اشاره کردهاند، ماهیت شغل بازیگر میطلبد که مخاطب به آنها نگاه کند. بنابراین وقتی برهنگی وارد تصویر (به معنای واقعی کلمه) میشود، رابطه بین بیننده و بازیگر را پیچیده میکند. آیا ما به نوعی به حریم خصوصی آنها تجاوز میکنیم؟ آیا آنها به حریم خصوصی ما تجاوز میکنند؟ چه احساسی باید نسبت به این تعامل فرااجتماعی داشته باشیم به ویژه وقتی در موقعیت یا محیطی به نمایش در میآید که در آن تمایلات جنسی به صراحت تاکید یا برجسته میشود.گاهی اوقات بحث یا توضیح در مورد نمایش برهنگی در فیلم با هر چیزی جز شوخی دشوار میشود، به خصوص که برهنگی به یک عنصر کمدی تبدیل شده است.
برهنگی معمولاً برای خنده یا طنز در سناریوهای کمدی گنجانده میشود. همین موضوع نشان میدهد که برهنگی بهجای اینکه به عنوان جنبهای جدی یا معنادار از داستانگویی تلقی شود به یک عنصر شوخی یا طنز تقلیل یافته است.
۲۵ سال از زمانی که برهنگی نقش کلیدی و جنبه روایی مهمی در یک فیلم داشته است می گذرد؛ فیلمی که از نظر تجاری موفقترین فیلم هالیوود در سالهای اخیر بوده است: «تایتانیک».
بعید است که یک فیلم بزرگ و بسیار محبوب در سال ۲۰۲۴ یا در سالهای اخیر، برهنگی را به شکلی چشمگیر و دراماتیک مشابه آنچه در «تایتانیک» به نمایش در آمده به تصویر کشد.
با وجود این، واکنش ناخوشایندی که برهنگی میتواند در بینندگان ایجاد کند، در ژانر وحشت بیشتر مورد بررسی قرار میگیرد. برای شروع، ترسناکترین صحنههای دو فیلم بسیار محبوب «تعقیب میکند» و «موروثی» را مجددا ارزیابی کنید.
پس شاید باید دوباره برهنگی را جدی بگیریم. یک نقطه عزیمت خوب برای این ارزیابی مجدد، نگاهی به تاریخچهی صحنههای برهنه از دوران صامت است. تاثیرگذارترین صحنههای برهنه در فیلمها، آنهایی هستند که آسیبپذیری، نزدیکی، اروتیسم و دیگر احساسات عمیقتر را بیان میکنند.
آنچه در ادامه میآید فهرستی از صحنههای برهنگی در سینما در طول تاریخ است که البته جامع نیست. اگر این صحنهها در این فیلمها نبودند، آنها اهمیت هنری خود را از دست میدادند.
(ادامه دارد)
***
ترجمۀ شیوا اخوان راد